Tussenevaluatie

Het eind begint nu in zicht te komen. Vandaag al van één klas afscheid genomen. Die klas heb ik morgen niet meer op m'n rooster staan en vrijdag is de dag van het lyceum en zijn er nagenoeg geen lessen, alleen speciale activiteiten. Het geeft wel een beetje een raar gevoel. Je leert de leerlingen gedurende twee weken net een beetje kennen en dan is het al weer do pobachenja (tot ziens).

Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om aan de leerlingen te vragen wat ze van de lessen vonden en wat er beter of anders kon. Voor Oekraïeners een vreemde vraag, want hoe durf je dat tegen een docent te zeggen? Ik heb uitgelegd dat dat bij ons heel normaal is. Het voordeel is dat de docent er van kan leren en als het goed is beter wordt. Daar hebben de leerlingen weer profijt van omdat de lessen beter zijn.

Na enige aarzeling en eerst een heel verhaal over hoe leuk ze het gevonden hadden (bloos) hadden ze ook nog een aantal tips voor me: Laat ons niet teveel nadenken. Geef sneller het antwoord. Dan is er meer tijd om meer dingen te bespreken. We wisten tenslotte nog niets van economie. Deze tips zijn voor mij erg waardevol voor een vervolg (als dat mag van de baas...).

Ik heb bij één klas geprobeerd uit te leggen wat de achtergronden zijn bij "onze" manier van lesgeven. Zij begrepen het wel en concludeerden dat het Hollandse systeem beter was. Luie leerlingen zouden bij ons geen kans krijgen. Wij zouden meer een beroep doen op de talenten van de leerlingen. (Collega's kunnen we dit waarmaken?). Ik vond het in ieder geval leuk om dit te horen.

Ik heb deze informatie gebruikt bij een korte presentatie met collega-docenten. Ik kreeg 45 minuten om "ons" systeem aan hen uit te leggen. Je bespreekt dan een paar highlights en dan blijkt dat de docenten hetzelfde zijn als de leerlingen. Ze zitten met de pen in de aanslag om aantekeningen te maken. Maar helaas, dat is niet mijn manier van werken. Ik heb geprobeerd om ze aan het praten te krijgen, maar dat was beperkt. Wellicht had ik daar ook twee weken voor uit moeten trekken, net als bij de leerlingen.

Wat ik erg mooi vind om te constateren is dat de motivatie van de docenten hetzelfde is als bij ons. De ideeën worden ook gedragen. We vullen geen emmers maar ontsteken vuren. Alleen de manieren van lesgeven, de verschillende vormen van opdrachten, het samenwerkend leren enz. worden niet of beperkt vormgegeven. Ze hebben een boek, een schrift en doen af en toe een role-play. That's it. Ik denk dat we samen nog heel veel voor elkaar kunnen betekenen. Want ja, ons nieuwe leren heeft toch wel het risico in zich dat er te weinig kennis opgedaan wordt...

En toen stond een heel leuke discussie tussen voor- en tegenstanders. Jammer dat die 45 minuten al weer voorbij waren. Wie gaat er mee in het voorjaar?


P.S.

Mijn eigen leerpunten (los van wat de leerlingen aangaven) leg ik - in detail - wel uit bij het volgende POP-gesprek...

Tsjernobil

Dinsdagmiddag - na de lessen op school - ben ik met een aantal Nederlanders naar de Tsjernobil-zone geweest. Ruim twee uur met de auto door de uitgestrekte vlakten en bossen van Oekraïne, naar de zone waar in 1986 een grote ramp plaatsvond in reactor 4 van de kerncentrale bij Tsjernobil. De zone waar ik geweest ben is nog zo'n 50 tot 60 kilometer verwijderd van de centrale. Voor een Hollander die verder gezond is dus - voor zover bekend - geen risico.

Ik ben er al vaker geweest. Het viel me op dat alles, wat wellicht logisch is, nog verder vervallen is dan eerder. Het blijkt echter dan niet alleen de tijd het verval veroorzaakt, maar ook de mensen die alles wat nog enige waarde heeft uit het gebied wegslepen. Het gebrek aan metaal heeft ervoor gezorgd dat de borden "Danger, Radiation" verdwenen zijn.

Wat me ook opviel was dat er veel meer mensen in het gebied zijn. Niet dat zij er wonen, maar ze verzamelen er bijvoorbeeld paddestoelen in het bos. Eerdere keren was er niemand te bekennen. Die paddestoelen zijn enorm radioactief en wie verzekert ons dat ze de volgende dag niet op de markt in Kiev of Zjitomir te koop zijn? En 't vervelende is dat je straling niet kunt zien, dus zonder speciale apparatuur kun je het niet meten. Toch maar opletten waar je wat op de markt koopt. In ieder geval niet meer bij al die mensen die hun "eigen" natuurproducten verkopen.

Er werd ons verteld dat de autoriteiten het gevaar van de straling ontkennen. Het zou weg zijn en mensen mogen weer in het gebied wonen. De patienten in de ziekenhuizen laten echter andere feiten zien. Het aantal mensen met kanker is enorm. Een gevolg van de straling. De ontkenning van het gevaar is niet nieuw. In 1986 zijn slechts vier plaatsen ge-evacueerd rond de centrale. In 1990 (!) volgde de evacuatie van nog zo'n 15 plaatsen, waar de gevolgen van de ramp duidelijk werden.

Helaas was oma Anastasia - naast ene Victor de enige die in (voormalige) plaatsje woont - niet thuis. Waarschijnlijk ook paddestoelen aan het oogsten. Het huis waar ze twee jaar geleden in woonde, is nu echt onbewoonbaar... geen dak meer te bekennen. Mensen uit de gemeente te Zjitomir hebben haar geholpen om een ander huis bewoonbaar te maken. Daar leeft ze nu van wat ze op het land verbouwt. Het meegebrachte fruit hebben we maar aan de deurklink gehangen.

Ondanks dat het inmiddels een behoorlijk vertrouwd beeld voor me is, ging ik toch weer vol indrukken terug naar Zjitomir. Misschien wel het meest vanwege de leugens die zoveel mensen toen (sinds 1986) en nu in het ongeluk storten.

Positive matters

Gisteren (zondag) naar een drie (!) uur durende dienst geweest. 't Was dankdag. En er is inderdaad veel om voor te danken, ondanks alle moeilijkheden. 't Was niet meer de gewoonte dat het zolang duurde zo'n dienst (misschien 5 jaar geleden voor het laatst), maar er waren nu zoveel buitenlanders die wilden preken. 't Is daar namelijk de gewoonte dat er tijdens de dienst meerdere preken gehouden worden. Na een Oekraïense voorganger volgden toespraken/preken door een Hollander, en nog een Hollander en tenslotte nog een Amerikaan. Volgens mij hoor je het als gast kort te houden (zeker als dat in Oekraïne zelf ook de gewoonte is), maar nee hoor... en 't was drie keer hetzelfde. Een deel van de liturgie moest gewoon geschrapt worden omdat het anders nog later zou worden. Ik heb het maar bij één dienst gehouden die dag en de rest doorgebracht bij vrienden.

Het is nu maandagmiddag. Vandaag weer een leuke schooldag gehad. En nu moet ik wat gaan voorbereiden voor morgen. En dat kost wel wat extra inspanning, want er is aangekondigd dat een correspondent van het Zjitomirs Nieuwsblad (geen idee hoe die krant echt heet) in de les komt voor een artikel en een fotograaf voor de bijbehorende plaatjes. Het moeten dus weer actieve lessen zijn. Op dit moment heb ik nog geen idee wat ik ga doen, want de voorbereidingen die ik thuis deed blijken hier niet geheel uitvoerbaar.

Voor morgen ben ik ook uitgenodigd door een radiozender om naar de studio te komen. Helaas kan dit niet doorgaan omdat voor mij een excursie naar Tsjernobil op het programma staat. Leerlingen van klas 10-A zullen daarom vertellen wat ze van mijn lessen vinden en hoe het gaat in de klas. En nu maar afwachten of dat een positieve beoordeling is.

Overigens kwam ik zojuist in één van de trappenhuizen een muurkrant van klas 8-A tegen. Daarop een verslag van de lessen die ik met hen had. Wel grappig als je jezelf opeens op een foto ziet staan terwijl iedereen die muurkrant leest.

Behalve de lessen was er vandaag een rondleiding voor twee andere Hollandse gasten op school. Ik ging ook mee en kon toen zien dat er de laatste jaren wel vooruitgang is geboekt. De vrijheid sinds de onafhankelijkheid van Oekraïne leverde een moeilijke start op, maar er zijn ook verbeteringen merkbaar. Ik blijf wel bij mijn standpunt uit mijn eerdere weblog-artikel dat het allemaal zo langzaam gaat, maar ik ben blij dat de mensen hier het in ieder geval positief inzien. Zij blijven geloven in een betere (nabije) toekomst. En ik ben blij dat ik daar een steentje aan bij mag dragen.

Ik vond het leuk om van iemand te horen dat degenen die klagen in Oekraïne voornamelijk de rijken zijn. Zij worden steeds minder rijker. En de armen krijgen er langzaamaan wat meer bij. De salarissen worden nu tenminste uitbetaald. Laten we er dus maar vanuitgaan dat de huidige regeringscoalitie in ieder geval iets bereikt. Ondanks alle politieke crises die het land teisteren. Binnenkort verwacht met de derde verkiezingen voor het parlement in vier jaar... Helaas is er door de kredietcrisis geen geld voor de verkiezingscampagne (wordt gezegd). Dus wellicht zullen deze verkiezingen anders zijn. Ik ben benieuwd naar het resultaat.

P.S.

Donderdag 23 oktober komt president Joetsjenko naar Zjitomir. Vandaag kreeg de school de opdracht om (voor de zekerheid) alles op te knappen voor zijn komst. Grote kans dat-ie niet eens door de straat rijdt waar de school staat, maar wie weet krijg ik hem nog te spreken ;-)

Triest

Het ziet er deze dagen een beetje triest uit. De zon is verdwenen en af en toe regent het. Of dit invloed heeft op mijn stemming weet ik niet, maar die is ook triestig. Elke morgen weer loop ik langs de grauwe flats. Iedere morgen weer valt het me op dat er niet veel verf meer op de kozijnen zit en dat het - zo lijkt het - niet lang meer duurt dat de balkons van de flats vallen. De containers met vuilnis zijn nog steeds overvol. Ernaast ligt een berg rottend spul. De stank is verschrikkelijk... of valt het hier eigenlijk wel mee?

Ik kom nu zo'n 13 jaar in Zjitomir. Ik zie wel verbeteringen, maar het lijkt zo langzaam te gaan. Natuurlijk, er staat een enorm winkelcentrum inclusief MacDonald's. Er rijden meer auto's dan voorheen. De reclames beloven heel veel. Het lijkt dat er minder armoede is... Maar als ik de verhalen van en over de leerlingen tot me laat doordringen... als ik zie hoe ze vaak moeten leven... geen ouders, verslaafde ouders, ouders in de gevangenis, leven op straat of altijd alleen thuis... en daarbij nog armoede. Het maakt me triest. Wat zouden we meer kunnen doen om het verschil te maken?

Donderdagavond werd het water afgesloten. En dan gelijk voor heel de stad. Misschien dat er vanaf vrijdag middernacht weer water zou zijn. Maar 't was onzeker... Vrijdagochtend op school: plotseling geen elektriciteit meer. Dus in het halfdonker lesgegeven. De vage witte letters op de bruine schoolborden zijn nauwelijks te lezen, dus dat werd improviseren... De problemen met elektriciteit zijn er sinds het nieuwe winkelcentrum Global UA geopend is. Dat vraagt zoveel stroom dat een groot deel van de stad steeds zonder zit.

Ook Oekraïne leidt onder de kredietcrisis. Voor zover ik hier het nieuws kan volgen heeft Oekraïne hulp gevraagd aan het IMF. De uitgifte van geld schijnt gelimiteerd te worden of te zijn. Voor alle zekerheid hebben we hier maar even gezorgd voor veel contanten. Met de Nederlandse pas was een grote opname nog wel mogelijk. Voor hoelang is niet duidelijk. Zoals zoveel niet hier...

Voordat ik echt depressief wordt stop ik voor vandaag maar met schrijven. Ik heb in ieder geval genoten van de leerlingen, hun enthousiasme voor de lessen en de leergierigheid. Zij willen graag vooruit en zij zijn tenslotte de toekomst van Oekraïne! Vandaag (zaterdag) zal verder hopelijk een rustige dag zijn met weinig verplichtingen. De komende worden extra druk vanwege een grote hoeveelheid Hollanders die neerstrijken in Zjitomir.

Weer een schooldag

Vandaag in drie klassen weer een (vervolg)les economie gegeven. De basis van de economische theorie uitgelegd aan de hand van behoeften, middelen en schaarste. Ook de prioriteiten die je moet stellen kwamen aan de orde. De verwerking was een collage maken van je dromen en verleidingen. Hoe maak je de juiste keuze?

Ik heb wat foto's gemaakt, maar kom er nu achter dat het kabeltje waarschijnlijk nog in Holland op m'n bureau ligt. Ik zal hier op zoek gaan naar zo'n USB-kabel en anders wordt het wachten tot de thuiskomst.

Gisterenmiddag en vanmiddag ben ik vooral nog bezig geweest met het werk dat hier voor de Stichting Vrienden van Zjitomir gedaan wordt. Er moeten o.a. begrotingen gemaakt worden voor volgend jaar. Gezien de enorme inflatie maak ik me als penningmeester wel wat zorgen...

Gestart!

Vandaag - dinsdag - heb ik de eerste lessen gegeven. Eigenlijk zou ik maandag beginnen, maar het rooster was nog niet rond. Mijn lessen zijn een onderdeel van Engels, en met de betreffende docenten moest maandag nog overlegd worden. Zo gaat dat in Oekraïne. Elke dag starten de lessen op 8.10 uur. 't Voordeel is dat ik dan nooit later klaar ben dan 14.00 uur.

Momenteel heb ik vier klassen toegewezen gekregen: 8A, 10A, 11A en 11B. In deze klassen wordt redelijk Engels gesproken. Er is wel steeds een docent Engels bij aanwezig om in voorkomende gevallen te vertalen. De leerlingen zijn 13 tot 17 jaar. In de lagere klassen wordt ik ook nog verwacht, maar dat zijn lessen Holland-kunde.

Bij Economie ben ik gestart met het uitzoeken wat economie eigenlijk inhoud. De meesten denken dan gelijk aan de kredietcrisis en de stijgende prijzen. Na wat doorvragen komen ze ook op de klimaatcrisis, de overheid (in Oekraïne ook een crisis), internationale handel enz. Vreemd dat gezinnen en bedrijven een veel minder vaak genoemd onderdeel van de economie zijn. Ik wil de komende lessen eens kijken of ik erachter kan komen wat daar de oorzaak van is.

Sommigen denken dat ik even kom vertellen hoe de problemen opgelost worden. Die droom heb ik wreed verstoord omdat ik dat ook niet kan. Het is wel nodig dat die problemen opgelost worden. Oekraïne gaat nog niet veel vooruit. Er is nog niet veel veranderd sinds mijn laatste bezoek. De prijzen zijn wel weer gestegen en Zjitomir heeft nu ook een MacDonald's. Hoe ik daar achter kwam? Tussen het vuil op straat lagen nu ook bekers en doosjes met de gouden bogen erop. Ik denk niet dat ik bij MacDonald's ga eten, want de rijen voor de kassa zijn enorm.

Enne... ik weet inmiddels betere en goedkopere plekjes. Wat te denken van een diner op school voor een paar grivna (nog geen euro). Vandaag koolsoep (met aardappels), een bord waterige aardappelpuree met een soort zuurkool-die-niet-zuur-meer-was en drie (!) platgeslagen gehaktballen (iets tussen een tartaartje en gehaktbal in). Het toetje een koek en een kop warme compote (zo noemen ze hier een drankje gekookt van gedroogd fruit, vandaag frambozen ofzo).

Weekend

't Is dus zomer in Oekraïne. Hoewel, 't is nog geen winter. De temperatuur is met 15 tot 18 graden erg aangenaam buiten. 's Nachts wordt het wel wat kouder. Maar als we dit droge weer houden tot en met eind oktober, ben ik dik tevreden.

Het gebouw waar ik een onderkomen heb gevonden ligt namelijk aan een onverharde weg vol kuilen. Bedenk even een regen- of sneeuwbui en wat matige vorst en het wordt één modderpoel waar ik minimaal twee keer per dag doorheen moet. Alle locaties die ik normaal bezoek (school, vrienden, kerk enz.) liggen op zo'n half uur lopen van mijn logeeradres. Komt eindelijk die conditie misschien weer een beetje terug...

Ik heb een kamer bij "House of Bread". Dit is een Messias-belijdende Joodse gemeente in Zjitomir. Bij de kerkzaal hebben ze kamers beschikbaar voor hun gasten. Daar heb ik er nu eentje van gehuurd. Een behoorlijk goed ingerichte kamer bestemd voor drie personen, gezien het aantal bedden, nachtkastjes en (school)stoelen. Eén kast om kleding in op te ruimen. Echter was deze kast gevuld met tweedehands goederen. Dat bleek toen ik gedreven probeerde ruimte te creëren in de kast en de bodem van de vuilniszak niet sterk genoeg bleek. Alles weer zo goed als mogelijk teruggepropt en mijn kleding in de koffer gelaten...

Zaterdagavond nog even wat inkopen gedaan. Er zou voor het eten gezorgd worden, maar dat ging onverwachts niet door (heel Oekraïens, reden onbekend). Vandaar dat ik minimaal voor mijn ontbijt moet zorgen. In een geheel nieuw winkelcentrum (Global UA), niet ver van mijn verblijf, zit hypermarkt Karavaan. Zo'n grote heb ik volgens mij nog niet eerder bezocht. En wat vooral opvalt is de klantvriendelijkheid. Bij het afrekenen "Bedankt voor uw aankoop. Kom snel weer eens bij ons" is echt geen gemeengoed in Oekraïne.

Zondag naar de baptistengemeente "De Geboorte" geweest. Een voor mij inmiddels bekende plaats. Verder wat vrienden bezocht en verder gewoon rustdag gehouden.

Op reis

Over de reis - die voorspoedig verliep - heb ik niet veel te melden. Tot ik aankwam op Borispol bij Kiev. Opnieuw lange rijen voor de paspoortcontrole. En maar drie loketten open. Iedereen staat zich te verbijten, maar probeert geduldig te zijn. Als je commentaar hebt, sturen ze je naar achteren in de rij of laten je wachten tot het eind van hun dienst. Wie wilden er nu zo graag bij Europa horen? Wat klantvriendelijkheid betreft valt er nog veel te leren daar.

Eindelijk was ik aan de beurt. Argwanend wordt mijn pas bekeken. Wat zou er nu weer niet goed zijn? Het paspoort moet uit de omslag. Waarom? Geen idee. Vervolgens wordt heel indrukwekkend -handmatig - gecontroleerd of de folie wel echt is. Of het relief klopt enz. Tenslotte komt de beambte tot de ontdekking dat er wel al heel veel Oekraïense stempels instaan. Ja, dan zal het paspoort toch wel echt zijn. Na nog een kritische blik op de pasfoto en mij (tja, ik ben wat grijzer inmiddels...) begint hij mijn gegevens in de computer in te tikken. Wel lastig natuurlijk die Hollandse lettertekens... maar goed, eindelijk krijg ik de stempels en mag ik verder.

De bagageband is inmiddels uitgedraaid en ik zoek tussen de bagage mijn koffer. Met een blik op oneindig loop ik langs de douane. Gelukkig, ze houden me niet tegen. Voor hetzelfde geld moet nu mijn koffer nog open... Als ik de aankomsthal inloop staat daar een ongeruste taxichauffeur op me te wachten. In zijn bord een oranje papier met mijn naam. Nu nog de 2,5 uur durende rit naar Zjitomir. Maar ach, ik ben weer in mijn tweede vaderland, en die paspoort controle vergeet ik maar weer snel... Over twee weken weer...

Voorbereidingen

Vandaag de laatste voorbereidingen. Er moet toch weer heel wat mee richting Oekraïne. Medicijnen die daar niet verkrijgbaar zijn. Poststukken. En natuurlijk de cadeautjes die je bij elk bezoek nodig hebt.

Al deze extra's zorgen ervoor dat extra zorgvuldig gekeken moet worden naar de hele voorraad kleding die mee moet. Niet alleen is de hoeveelheid groot omdat het voor twee weken is (met beperkte wasmogelijkheden), maar ook omdat het in oktober in Oekraïne zomer én winter kan zijn.